Pogórska Wola gmina Skrzyszów
Dzień patrona szkoły
Dla upamiętnienia 105 rocznicy urodzin i 82 rocznicy śmierci Heleny Marusarzówny, mistrzyni sportów zimowych i żołnierki ZWZ-Armii Krajowej, patronki szkoły podstawowej w Pogórskiej Woli odbyła się coroczna uroczystość.
Postać bohaterki jest w sposób szczególny związana z gminą Skrzyszów i powiatem tarnowskim. To właśnie w Pogórskiej Woli została rozstrzelana przez Niemców, a jej imię nosi szkoła podstawowa w Pogórskiej Woli. Helena Marusarzówna urodziła się 17 stycznia 1918 roku w Zakopanem. Miała pięcioro rodzeństwa. Jako kilkuletnie dziecko startowała w organizowanych z pomysłu Kornela Makuszyńskiego zawodach narciarskich (dziś Memoriał Koziołka Matołka). Wygrała je kilkakrotnie. Na początku stycznia 1935 roku została przyjęta do Sekcji Narciarskiej Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (SN PTT), a już w lutym była wicemistrzynią kraju w kombinacji alpejskiej. W kolejnych latach zwyciężała także w slalomie i zjeździe. Od września 1939 uczestniczyła w polskim ruchu oporu, pełniąc od października rolę tajnej kurierki komórki „Zagroda” Oddziału Łączności Konspiracyjnej KG SZP-ZWZ do bazy „Romek” w Budapeszcie, przenosząc pocztę i przeprowadzając szlakiem górskim ludzi. Została schwytana w marcu 1940 przez żandarmerię słowacką i przekazana w ręce gestapo. W więzieniu była torturowana, najpierw w „Katowni Podhala” w Zakopanem, później w Muszynie i Nowym Sączu, a następnie trafiła do „celi śmierci” w Tarnowie. 12 września 1941 roku wraz z innymi współwięźniami została rozstrzelana w lesie w Pogórskiej Woli. Mimo tortur nie wydała współtowarzyszy wojennego szlaku, nie podała żadnych adresów i żadnych nazwisk. Po ekshumacji szczątki narciarki przewieziono do Zakopanego, gdzie 27 listopada 1958 roku na cmentarzu zasłużonych na Pęksowym Brzyzku odbył się uroczysty pogrzeb. Pośmiertnie Marusarzównę odznaczono Krzyżem Walecznych oraz Orderem Virtuti Militari. Tegoroczne uroczystości rozpoczęła Msza św. w kościele pw. św. Józefa w Pogórskiej Woli, w intencji Ojczyzny i poległych w czasie II wojny światowej. Dalsza część uroczystości odbyła się przed pomnikiem poległych w czasie II wojny światowej w Pogórskiej Woli. Przybyli m.in.: wiceminister edukacji i nauki Włodzimierz Bernacki, poseł na Sejm Wiesław Krajewski, wicewojewoda małopolski Ryszard Pagacz, starosta tarnowski Roman Łucarz, małopolska kurator oświaty Barbara Nowak, radny powiatowy Józef Gądek, wójt gminy Skrzyszów Marcin Kiwior, radni gminy Skrzyszów z przewodniczącym Rady Marcinem Trybą, przedstawiciele rodziny Marusarzów, służb mundurowych, młodzież reprezentująca szkoły noszące imię Heleny Marusarzówny z pocztami sztandarowymi, a także poczet sztandarowy 16 liceum im Armii Krajowej w Tarnowie i mieszkańcy gminy Skrzyszów. Wszystkich zgromadzonych przywitała dyrektor SP im. Heleny Marusarzówny Regina Kiwior, która przybliżyła postać Heleny Marusarzówny i jej męczeńską śmierć. Były przemówienia okolicznościowe, a także odczytano list od premiera RP Mateusza Morawieckiego. – To wydarzenie ma jeszcze jeden wymiar, wymiar wychowawczy. Wychowywać trzeba przede wszystkim przykładem. To, że państwo reprezentujący Sejm, administrację państwową i samorządową oraz mieszkańcy przyszliście tutaj, to znaczy, że to co się dzieje tutaj jest bardzo istotne. I to jest właśnie przykład dla młodzieży, a państwo jesteście współczesnymi bohaterami. Za to w imieniu samorządu gminnego chciałem wam serdecznie podziękować – powiedział Marcin Kiwior, wójt gminy Skrzyszów zwracając się do zaproszonych gości. Przy dźwiękach werbla delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów. Obok przyszkolnych terenów sportowych zasadzony został „dąb pamięci” i jodłę przywieziona przez rodzinę Marusarzów.