Najważniejszą uroczystością w sanktuarium tuchowskim
Wielki Odpust
W Tuchowie w głównym ołtarzu tamtejszej świątyni „króluje” Matka Boża Tuchowska – Pani Tarnowskiej Ziemi. Cudowny obraz, malowany farbami olejnymi na kredowym podkładzie bukowej deski o wymiarach 59×44 cm, pochodzi z XVI wieku. Przedstawia Matkę Bożą z Dzieciątkiem Jezus na lewej ręce. Twarz Maryi jest niezwykle piękna. Duże, piękne oczy patrzą w zamyśleniu, jakby w głąb duszy człowieka. Ciemne włosy spadają swobodnie na ramiona. W prawej ręce trzyma różyczkę. Boskie Dziecię wznosi lewą rękę, jakby do błogosławieństwa, prawą podejmuje krzyż umieszczony na ziemskim globie.
Pierwsze wzmianki o pielgrzymkach do Tuchowa pochodzą z XVI wieku. W 1641 r. cuda zostały potwierdzone powagą Kościoła, co przyczyniło się do ożywienia kultu. Na miejscu drewnianego kościółka stanęła w 1683 r. obecna murowana świątynia. Pierwszymi opiekunami sanktuarium byli benedyktyni. Po ich kasacie przez pewien czas (1820-1843) byli tu jezuici. Od 1893 r. pracują tutaj redemptoryści. To oni rozbudowali kościół i klasztor, doprowadzając też do aktu koronacji, którego dokonał biskup tarnowski Leon Wałęga w dniu 2 października 1904 roku. Najważniejszą uroczystością w sanktuarium Matki Bożej w Tuchowie jest obchodzony, co roku Wielki Odpust Tuchowski - w 2023 roku odbywał się w dniach 1 – 9 lipca pod hasłem: „Wierząc w Chrystusa – kochajmy Kościół!”. Na Wielki Odpust Tuchowski przybywa duża liczba wiernych, nawet z dalekich stron. Pielgrzymi często udają się do sanktuarium pieszo. Przez kolejne dni do Tuchowa pielgrzymowali przedstawiciele różnych zawodów i stanów oraz niezliczone rzesze wiernych. W pierwszy dzień Wielkiego Odpustu Tuchowskiego odbyła się pielgrzymka strażaków, policjantów i orkiestr dętych. Lipowe Wzgórze w Tuchowie zapełniło się pielgrzymami, spośród których wyróżniali się strażacy, zarówno zawodowi, jak i ochotniczy – z wielu okolicznych OSP. Uwagę zwracały przede wszystkim barwne sztandary, od których zaroił się dziedziniec tuchowskiego sanktuarium. Przed Mszą pielgrzymów przywitał ojciec Grzegorz Gut CSsR – świeżo mianowany proboszcz oraz kustosz tuchowskiego Sanktuarium Matki Bożej. Na koniec Mszy świętej strażacy postanowili uhonorować odchodzącego z Tuchowa dotychczasowego kustosza i proboszcza, ojca Bogusława Augustowskiego. Za swoją życzliwość i wsparcie dla miejscowej i okolicznej straży pożarnej, został on uhonorowany przez strażaków złotym medalem „Za zasługi dla pożarnictwa”. Po błogosławieństwie ojciec opat wraz z kapłanami koncelebrującymi oraz asystą liturgiczną udał się na dolny parking sanktuarium, gdzie pobłogosławił wozy strażackie wraz z ich załogami. Niedziela – 2 lipca był drugim dniem uroczystości Matki Bożej Tuchowskiej. Lipowe Wzgórze gościło wielu pielgrzymów z całej diecezji tarnowskiej i nie tylko. Przybyła pielgrzymka rowerowa z Krupskiego Młyna z diecezji gliwickiej, piesza pielgrzymka z Bazyliki Katedralnej w Tarnowie, ze Starych Żukowic, Lipin i największa dwudniowa Sądecka Pielgrzymka z Piątkowej w intencji powołań kapłańskich i zakonnych. W sumie około 500 osób przybyłych pieszo na Wzgórze Sanktuaryjne, aby uczestniczyć w Mszach świętych i licznych nabożeństwach, przystąpić do sakramentu pokuty i pojednania oraz spotkać się twarzą w twarz z Cudownym Obrazem Pani Tuchowskiej. Trzeci dzień Wielkiego Odpustu Tuchowskiego odbywał się pod hasłem: „Zbudowani na fundamencie Apostołów” i stanowił kolejny etap rozważań o tajemnicy Kościoła, do jakich zaproszeni zostali w tym roku kaznodzieje odpustowi. W tym dniu o godzinie 14:00 plac sanktuaryjny zaroił się od dzieci. Przybyła pielgrzymka Podwórkowych Kółek Różańcowych Dzieci wraz ze swoją założycielką – Magdaleną Buczek. Kolejny dzień odpustu, którego hasło brzmiało: „Jedność w różnorodności”, rozpoczął się, jak zwykle, odsłonięciem obrazu Matki Bożej Tuchowskiej i Eucharystią o godzinie 6:00. Uroczysta suma odpustowa o godzinie 11:00 wiązała się z pielgrzymką chorych i niepełnosprawnych oraz pracowników służby zdrowia, DPS-ów, ZOL-ów, hospicjów, zespołów Caritas i wolontariuszy. Po południu dziedziniec Bazyliki Matki Bożej Tuchowskiej tryskał młodością, a co za tym idzie – radością. Do Matki Bożej pielgrzymowały, bowiem schole, Dziewczęce Służby Maryjne, ministranci i lektorzy.
Piąty dzień Wielkiego Odpustu Tuchowskiego przebiegał pod hasłem: „Święty Kościół grzesznych ludzi”. Kapłani na kolejnych Mszach świętych przybliżali wiernym trudną prawdę o grzechu, niszczącym relację miłości z Bogiem. Został on jednak pokonany przez Jezusa na krzyżu, który daje nam udział w swoim zwycięstwie przez sakramenty oraz naukę Ewangelii, przekazywaną wiernym przez Kościół. Na Eucharystii była obecna pielgrzymka seniorów, emerytów i rencistów. Niedługo po tym do sanktuarium w Tuchowie przybyła liczna pielgrzymka Rycerstwa Niepokalanej oraz Trzeciego Zakonu Franciszkańskiego. Weszli oni na dziedziniec w barwnym korowodzie, z wieloma feretronami i pocztami sztandarowymi. Ostatnią Mszą świętą piątego dnia odpustu tuchowskiego związana była z pielgrzymką Wojsk Obrony Terytorialnej oraz żołnierzy AK, osób represjonowanych, kombatantów i harcerzy.
Czwartek był kapłańskim dniem Wielkiego Odpustu. Do Matki Bożej Tuchowskiej pielgrzymowali księża diecezjalni i zakonni przeżywający jubileusze 25 i 50 lat kapłaństwa, księża seniorzy i księża z Dekanatu Tuchowskiego, a także rodzice kapłanów i kleryków oraz nadzwyczajni szafarze Komunii Świętej. Na Lipowe Wzgórze dotarła też pielgrzymka rowerowa z Torunia, a dzień uwieńczyło czuwanie młodzieżowe. W siódmy dzień do Matki Bożej Tuchowskiej pielgrzymowali m.in. członkowie Wspólnot dla Intronizacji Najświętszego Serca Pana Jezusa, chorzy i niepełnosprawni, leśnicy i myśliwi. W przedostatni dzień Wielkiego Odpustu Tuchowskiego, który przebiegał po hasłem „Kościół naszym domem”, do sanktuarium przybyło najwięcej wiernych. W sumie do Tuchowa dotarło 30 różnych pielgrzymek pieszych z okolicznych miejscowości. Maryję nawiedzili także uczestnicy Pieszej Pielgrzymi Tarnowskiej na Jasną Górę, kolejarze, dzieci i rodziny wielodzietne oraz czciciele Matki Bożej Nieustającej Pomocy, Niepokalanego Serca NMP, Róże Różańcowe i przyjaciele Radia Maryja. W niedzielę odbył się dziewiąty dzień Wielkiego Odpustu Tuchowskiego. Tym samym dobiegła końca tegoroczna edycja tego podniosłego wydarzenia religijnego, organizowanego przez redemptorystów w Sanktuarium Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Tuchowie. O godzinie 9.00 na placu przed tuchowską bazyliką odbyła się Eucharystia, na którą przybyła pielgrzymka kierowców. Z kolei Msza święta na zakończenie Wielkiego Odpustu Tuchowskiego rozpoczęła się o godzinie 18.30. Była ona sprawowana tradycyjnie w intencji darczyńców i ofiarodawców klasztoru, sanktuarium i seminarium w Tuchowie. Podczas dziewięciu dni łącznie rozdano około 44 tysięcy Komunii Świętych, co jest większą liczbą niż w poprzednim roku. W sprawowaniu sakramentów w czasie całego odpustu wzięło udział około 400 księży i ojców zakonnych.