Brzesko
Czyste Powietrze 

Od 19 września 2018 funkcjonuje w Polsce program „Czyste powietrze”, którego celem jest walka z trucicielami powietrza, jakim są przestarzałe kotły na paliwa stałe i piece, służące do ogrzewania domów jednorodzinnych. Program skupia się na wymianie pieców i kotłów na paliwo stałe oraz termomodernizacje budynków jednorodzinnych by efektywnie zarządzać energią. Działania te nie tylko pomogą chronić środowisko, ale dodatkowo zwiększą domowy budżet, dzięki oszczędnościom finansowym. Program skierowany jest do osób fizycznych będących właścicielami domów jednorodzinnych lub osób posiadających zgodę na rozpoczęcie budowy budynku jednorodzinnego. Jest to bardzo ważne, bowiem zgodnie z przyjęta uchwałą antysmogową od 1 stycznie 2023 w Małopolsce nie będzie można użytkować bezklasowych kotów na węgiel lub drewno tzw. kopciuchów.
- Gmina Brzesko już w grudniu ubiegłego roku zawarła z WFOŚiGW w Krakowie porozumienie w sprawie ustalania zasad wspólnej realizacji priorytetowego programu „Czyste Powietrze”. W Urzędzie Miejskim uruchomiony został doradczy punkt obsługi tego programu, w którym można otrzymać wszelkie informacje na ten temat – mówi burmistrz Brzeska Tomasz Latocha. 
Pierwotnie punkt działał w pomieszczeniach Urzędu Miasta, gdzie niestety nie było odpowiednich warunków do prowadzenie stosownych konsultacji. - Udziałem w programie zainteresowana jest od początku bardzo liczna grupa mieszkańców naszej gminy, co nas bardzo cieszy. Bardzo często dochodziło do sytuacji, kiedy mały lokal biurowy nie był w stanie pomieścić na raz wszystkich zainteresowanych. Ma to szczególne znaczenie, gdy obowiązują nas reżimy sanitarne i wskazane jest unikanie zbędnego tłoku. Dlatego podjąłem decyzję o przeniesienie Punktu Konsultacyjnego do budynku RCK-B, w którym znajduje się pomieszczenie znakomicie nadające się do obsługi naszych klientów. Sam budynek znajduje się w samym centrum miasta. Lokal jest przestronny i przystosowany do obsługi również osób niepełnosprawnych – wyjaśnia burmistrz Tomasz Latocha. Od 14 czerwca br. gminny punkt konsultacyjno - informacyjny programu „Czyste Powietrze” znajduje się w budynku Regionalnego Centrum Kulturalno-Bibliotecznego w Brzesku, Plac Targowy 10, na parterze budynku, tuż obok recepcji, w pomieszczeniu, w którym wcześniej mieściła się kawiarenka. Czynny jest od poniedziałku do czwartku w godzinach 7.30-14.30. Telefon kontaktowy: 572 842 876.


                

Co można zyskać?

Program priorytetowy „Czyste powietrze” umożliwia wsparcie finansowe m.in. na: wymianę starego kotła grzewczego, docieplenie domu, wymianę okien i drzwi czy instalację odnawialnych źródeł energii. Dotacje i pożyczki udzielane są za pośrednictwem Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. Każdy mieszkaniec gminy Brzesko zainteresowany dofinansowaniem może zarejestrować się na Portalu Beneficjenta Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW), z którego należy pobrać wniosek. Ma on formę aktywnego PDF, zawierającego szereg podpowiedzi dla osób wypełniających ten wniosek. Może też skorzystać z porad i wskazówek udzielonych przez specjalnie przeszkolonych w tym zakresie pracowników Urzędu Miejskiego właśnie z punktu konsultacyjno - informacyjnego programu „Czyste Powietrze”.  – Mieszkańcy gminy Brzesko mogą uzyskać u nas pomoc, doradztwo i pilotaż w sprawie wymiany nieefektywnego źródła ciepła, czyli tzw. kopciuchów i pieców niespełniających normy określonej ustawą antysmogową województwa małopolskiego. Mogą skorzystać z dofinansowania w wysokości 30 bądź 60%. Wszystko zależy od dochodu. Wspomniane 30% dotyczy każdej osoby, której dochód roczny nie przekracza 100 tys. zł, natomiast 60% dofinansowania jest możliwy wówczas, gdy dochód średni miesięczny za rok poprzedni nie przekracza na członka rodziny 1564 zł netto w przypadku gospodarstwa wieloosobowego, a w przypadku gospodarstwa jednoosobowego 2189,04 zł netto – wyjaśnia Mirella Kądziołka, pracownik punktu konsultacyjno - informacyjnego programu „Czyste Powietrze” w Brzesku. Beneficjentem jest właściciel lub współwłaściciel budynku. Korzystając z programu można uzyskać zwrot części poniesionych kosztów. Maksymalna kwota dotacji dla podstawowego poziomu dofinansowania obejmujący zakup pompy ciepła (powietrze- woda, lub gruntowa pompa ciepła) i mikroinstalacji fotowoltaicznej to 30 000,00 zł natomiast dla podwyższonego poziomu dofinansowania to 37 000,00 zł. Minimalna wnioskowana kwota dotacji to 3 tys. zł. Warunek nie dotyczy przedsięwzięć, w zakresie, których jest zakup i montaż źródła ciepła. Jeśli ktoś nie dysponuję gotówką w celu sfinansowania wymiany kopciucha może skorzystać z pośrednictwa banku. Wtedy cały proces wypełniania wniosku scedowany jest na bank udzielający kredytu. Dotacja natomiast przekazywana jest bezpośrednio do banku, a pozostałą kwotę beneficjent spłaca w ustalonych ratach. Ta lista banków publikowana jest na stronach WFOŚiGW.
Należy pamiętać, że zgodnie z obowiązującym Programem Ochrony Powietrza w Małopolsce, w naszym regionie nie ma dofinansowań dla kotłów na paliwa stałe, opalanych węglem lub ekogroszkiem. Warto, więc zapoznać się ze stroną internetową „Małopolska w zdrowej atmosferze”, na której zamieszczona jest przykładowa lista urządzeń, na które można uzyskać dotację. Zgodnie z przyjęta uchwałą antysmogową od 1 stycznie 2023 w Małopolsce nie będzie można użytkować pozaklasowych kotów na węgiel lub drewno tzw. kopciuchów. W związku z tym zainteresowanie wymianą starych pieców na pewno jeszcze wzrośnie. Dozwolone będą piece i kominki spełniające normy emisyjne, posiadające sprawność cieplną powyżej 80%. Natomiast od 1 stycznia 2027 roku w Małopolsce obowiązywać będzie całkowity zakaz używania kotłów klasy 3 i 4. - Uświadamiamy mieszkańców w tej sprawie kierując do nich ulotki, zapraszając do korzystania ze stron internetowych Urzędu Miasta gdzie można znaleźć stosowne prezentacje na ten temat. Organizujemy także otwarte spotkania z ekodoradcą, podczas którego każdy może zadać nurtujące go pytanie na temat wymiany pieca i możliwości sfinansowania tej operacji – dodaje Mirella Kądziołka. 

Czyste powietrze w gminie

Gmina Brzesko, jako jedna z pierwszych przystąpiła do tego programu „Czyste powietrze” i obecnie zarejestrowanych jest 175 wniosków dotyczących wymiany starych kotłów. 
- Zawarta z NFOŚiGW umowa to kolejny mały, ale ważny krok wpływający na jakość powietrza, a tym samym na zdrowie naszych mieszkańców – podkreśla burmistrz Brzeska. Warto dodać, że obecnie realizowane są z dofinansowaniem montaże paneli fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych i pomp ciepła w gospodarstwach, których właściciele przystąpili do projektu partnerskiego pn.: „Montaż instalacji odnawialnych źródeł energii na terenie gmin: Nowy Targ, miasta Nowy Targ, Czorsztyn, Łapsze Niżne, Brzesko, Alwernia, Babice, Chrzanów, Libiąż oraz Trzebinia”, które zostało zawarte w 2018r.  
Realizowany w zeszłym roku projekt „Brzesko – czysta gmina” został nagrodzony w ogólnopolskim konkursie „Samorząd oddychający pełnymi płucami”. Zdaniem konkursowej komisji założenia tego programu znacznie wybiegały poza zakres zadań własnych gminy ujętych w ustawie o samorządzie terytorialnym. W tym roku rozpoczęto dwie duże inwestycje związane z termomodernizacją placówek oświatowych – brzeskich przedszkoli nr 4 i 10. Nie tak dawno na zlecenie burmistrza Brzeska rozpoczęte zostały prace zmierzające do budowy geotermalnych źródeł energii na terenie gminy. To nie wszystko. Pod koniec września burmistrz Brzeska Tomasz Latocha zawarł w Warszawie umowę z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na dofinansowanie realizacji programu STOP SMOG. W ten sposób Brzesko jest pierwszą w Polsce gminą, która przystępuje do tego programu w tegorocznym nowym naborze, ogłoszonym w marcu po wprowadzeniu nowych, lepszych zasad dotyczących dofinansowania inwestycji niskoemisyjnych. Wcześniej, od początku funkcjonowania programu, zgłosiło się do niego tylko siedem gmin. Program STOP SMOG stwarza najuboższym mieszkańcom gminy Brzesko możliwość 90 procentowego sfinansowania inwestycji mieszczących się w jego zakresie. Na podstawie porozumienia zawartego z NFOŚiGW, brzeski samorząd zainwestuje w te przedsięwzięcia 1,06 miliona złotych, z czego 742 tys. zł stanowi dofinansowanie z Funduszu Termomodernizacji i Remontów. Maksymalna wysokość kosztów kwalifikowanych wynosi 53 tysięcy złotych, 70% pokrywane jest ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów 20% przez gminę Brzesko natomiast 10% stanowi wkład własny mieszkańca. Z tych środków będą mogli skorzystać właściciele 20 gospodarstw. Umowa zakłada realizację tego programu w ciągu najbliższych trzech lat. Aktualnie w brzeskim Urzędzie Miejskim opracowywany jest regulamin naboru wniosków, który zostanie ogłoszony jeszcze w tym roku.