Muzeum Etnograficzne w Tarnowie

Jubileusz pisany sztuką ludową

Jubileusz 40-lecia Muzeum Etnograficznego w Tarnowie świętowali dawni i obecni pracownicy, władze Muzeum Ziemi Tarnowskiej, przedstawiciele władz samorządowych i środowisk twórców ludowych oraz instytucji kultury. Spotkanie jubileuszowe było okazją do przypomnienia historii oddziału i uhonorowania najważniejszych osób związanych z tą instytucją

Początki tego oddziału Muzeum Ziemi Tarnowskiej związane są z rokiem 1984, kiedy rozpoczął on działalność w swej obecnej siedzibie, gruntowanie odnowionym XVIII-wiecznym dworku podmiejskim zlokalizowanym przy ul. Krakowskiej 10. Początkowo skromne zbiory etnograficzne, gromadzone przez tarnowskie Muzeum od lat 50. XX wieku obejmują dzisiaj około 5200 obiektów, głównie związanych tradycyjną kulturą ludową regionu tarnowskiego. Wśród nich na uwagę zasługują stroje krakowiaków wschodnich, dzieła malarek zalipiańskich, kolekcje ceramiki pochodzącej z nieistniejących już ośrodków garncarskich regionu, wyroby lokalnych warsztatów rzemieślniczych. Pokaźny zbiór stanowią kolekcje rzeźby i malarstwa ludowego a także muzealia poświęcone obrzędowości dorocznej i rodzinnej. Od 1979 roku Muzeum Etnograficzne gromadzi również obiekty związane z życiem, historią i kulturą Romów. Pozwoliły one w 1990 roku na otwarcie ekspozycji „Cyganie – Historia i kultura” – pierwszej na świecie stałej wystawy poświęconej tematyce romskiej, która uzupełniona i zaktualizowana do dziś cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem zwiedzających. - Inicjatywa tworzenia oddziału etnograficznego muzeum, a potem przemianowanie na muzeum etnograficzne, była bardzo dobrą decyzją, ponieważ eksponatów było bardzo dużo i wyodrębnienie ich z pozostałych zbiorów muzealnych było konieczne. To pozwoliło na przygotowanie wystaw stałych i czasowych poświęconych twórczości ludowej regionu. Ważnym elementem jest ekspozycja dotycząca Romów mieszkających w Tarnowie i okolicy. Ta stała wystawa romska robi dużą furorę wśród zwiedzających, podobnie jak i kolekcja wozów taborowych. Po jubileuszu zabieramy się ostro do pracy. Chcemy stworzyć nową recepcję i toalety wewnątrz budynku, a w ogrodach na zapleczu muzeum rozbudować wiaty dla wozów taborowych, a z drugiej strony wybudować budynek, gdzie usytuowana będzie sala edukacyjna dla prowadzenia lekcji muzealnych- mówi dyrektor Muzeum Ziemi Tarnowskiej Kazimierz Kurczab. Do Muzeum Etnograficznego w Tarnowie należy także Zagroda Felicji Curyłowej, znajdująca się w Zalipiu na Powiślu Dąbrowskim, gdzie pielęgnowany jest znany od pokoleń zwyczaj malowania domów i ich wnętrz w oryginalne wzory roślinne. Od 1984 roku do chwili obecnej w Muzeum Etnograficzne przygotowano ponad sto wystaw czasowych. Każdego roku oddział organizuje kolejne edycje Konkursu „Malowana Chata” a także współorganizuje „Regionalny Konkurs na pisankę ludową i plastykę obrzędową związaną z Wielkanocą”. W 1996 r. w Muzeum Etnograficznym swoje początki miał „Tabor Pamięci Romów”. Jubileusz rozpoczął się od występu zespołu folklorystycznego „Świerczkowiacy”, a następnie wszystkich zebranych w imieniu pracowników Muzeum Etnograficznego przywitał dyrektor Muzeum Ziemi Tarnowskiej Kazimierz Kurczab. Przybyli posłowie Anna Pieczarka i Józefa Szczurek-Żelazko, starosta Tarnowski Jacek Hudyma, starosta dąbrowski Lesław Wieczorek, zastępca prezydenta Tarnowa Maciej Włodek, przedstawiciele Województwa Małopolskiego i Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego, członkowie Rady Muzealnej, dyrektorzy instytucji kultury województwa małopolskiego, byli kierownicy i pracownicy Muzeum Etnograficznego w Tarnowie. Podczas uroczystości jubileuszowej wręczono odznaczenia i podziękowania. Decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” otrzymali pracownicy Muzeum Etnograficznego: Urszula Gieroń, Natalia Gancarz, Patrycja Hajek, Katarzyna Lasko, Elwira Zagata, Janusz Tarchała. Dekoracji odznaczonych dokonał Dariusz Gawęda – zastępca dyrektora Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Na zakończenie oficjalnych uroczystości otwarta została „odświeżona” wystawa „W babcinej izbie” prezentująca wnętrze chłopskiej chaty z regionu tarnowskiego z przełomu XIX i XX wieku oraz czasowa wystawa fotograficzna „Miejsce, ludzie, wspomnienia…Jubileusz 40-lecia Muzeum Etnograficznego w Tarnowie”.